Meike de Vries werkt als junior onderzoeker bij de Pompestichting en doet onderzoek naar de veiligheidsbeleving onder medewerkers van de Pompestichting.

Door Arend-Jan Alberts

Reden voor het onderzoek is de wens om het project Dwang & Drang een nieuwe impuls te geven. Dit traject –om de frequentie en duur van dwangmaatregelen terug te dringen- loopt sinds 2006. Meike: ‘We hebben interventies gedaan en zien een goede reductie in aantallen en tijdsduur, maar wat kun je nog meer doen? Separaties zijn voor patiënten heel ingrijpend en hebben impact op het behandelproces. Tevens heeft het zijn weerslag op medewerkers. Want wat als je iets vervelends hebt meegemaakt en de patiënt keert daarna terug op de afdeling?’

Vroeg signalering

Medewerkers zijn onder meer aan de hand van rollenspellen getraind om in een vroeg stadium agressie te voorkomen. Een belangrijk onderdeel is het vroegtijdig herkennen van risicosignalen. ‘Het is van belang dat patiënten en hun begeleiders zicht krijgen op wat eerste signalen van oplopende spanning zijn. Om daarover met elkaar in gesprek te gaan, voordat het escaleert. Je kunt niet alles voorkomen. Daarom is het goed om na een incident samen te bekijken of er aanvullingen moeten worden gedaan op het gebied van vroegsignalering. Het draait om veiligheid voor medewerkers én patiënten.’

Nu het raamwerk staat, wil de Pompestichting iedere afdeling afzonderlijk onder de loep nemen. Doel is om na te gaan hoe het veiligheidsbeleid op de afdelingen wordt uitgevoerd en hoe medewerkers het beleid en de veiligheid ervaren. Onderdelen zijn: Registratie van incidenten, in hoeverre de medewerkers getraind zijn en het geleerde toepassen. Maar ook: Hoe worden de maatregelen en interventies gewaardeerd? Wat zijn verbeterpunten? Het idee is om vervolgens in gesprek te gaan over de eigen afdelingsgegevens en te komen tot een verbeterplan.

Andere kijk

Meike: 'De respondenten geven het veiligheidsgevoel een hoog cijfer, dat is mooi. Blijkbaar lukt het om de medewerkers -ondanks de setting- voldoende te bieden om zich veilig te voelen. Maar wat zegt dat, een 7.6 in een forensische setting? Daarbij hebben niet alle medewerkers meegedaan aan het onderzoek, dit is belangrijk om mee te wegen bij de interpretatie van de resultaten.’

Ze vervolgt: ‘Het is een zelfrapportage, we vragen naar beleving. De uitkomsten geven vooral de gevoelige plekken aan en zijn ter verbetering en ondersteuning van de behandelpraktijk. Zo bleek in dit onderzoek bijvoorbeeld dat geslacht of ervaringsjaren geen rol spelen in het veiligheidsgevoel, wel de plek in het behandeltraject. Ook scoren flexwerkers lager dan vaste medewerkers.’

Nadenken

‘Het is goed om na te denken waarom we bepaalde dingen doen. Dragen ze nog bij, of werken ze juist onveiligheid in de hand? Durf daarin keuzes te maken. We moeten aan veel zaken voldoen, maar het gaat om meer dan lijstjes afvinken. ‘Meer regels’ staat niet automatisch voor ‘meer veiligheid’. Neem een zebrapad waar mensen zonder omkijken opstappen. Of de veiligheidsmaatregelen die ik iedere ochtend moet nemen om binnen te komen, die worden langzaamaan natuurlijk ook routine. Ik denk nu wel eens, schiet op, wat duurt dat toch lang. En dat is maar goed ook, want als je die spanning iedere keer voelt bij binnenkomst…’

Wil je meer weten over het onderzoek, neem dan contact op met Meike via m.de.vries01@pompestichting.nl.